Nieżyjąca już Maria Czubaszek, świeć Panie nad Jej duszą, paliła jak smok i jak każdy nieposkromiony nikotynista musiała mieć sposoby na puszczanie dymka w miejscach, w których nawet dla gwiazd wyjątków nie ma. Iście szatański i … piekielnie trudny wydaje mi się kamuflaż, który wymyśliła na potrzeby podróży koleją.
28 marca 1930. „Proszę Rząd ZSRR, by nakazał mi natychmiastowe opuszczenie terytorium ZSRR w towarzystwie mojej żony Lubow Jewgienjewny Bułhakowej.” 30 maja 1931, do Stalina: „Od końca 1930 roku cierpię na ciężką formę nerwicy z napadami lęku i depresją i jestem obecnie tym wykończony (…) W czasie mojej pracy pisarskiej wszyscy obywatele przekonywali mnie, że nigdy nie zobaczę innych krajów (….) Proszę o pozwolenie na wyjazd do jesieni”.
Nie, nie zapadłam w sen zimowy. Tylko czytam. Teraz na przykład o Krwawej Lunie. Ci, co dobrze znają historię, wiedzą, że chodzi o Julię Prajs-Brystiger, która w czasach najciemniejszego PRL-owskiego terroru kierowała Departamentem V Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.
– A mówią, że jestem milczkiem – urwał Leszek Mądzik po tym, gdy zdołał już opowiedzieć o tym, jak porzucił tkactwo, nie został malarzem, a potem stworzył Scenę Plastyczną KUL. O cenzurze i ciemności w spektaklach. Siedzieliśmy oczarowani.
Czekałam na ten film niecierpliwie, bo sztuka i życie Beksińskiego fascynowały mnie od liceum. Chciałam zrozumieć tragizm, jaki przeniknął losy jego rodziny. Dowiedzieć się, czy to, co ich spotkało wynikało z jakiejś obsesji śmierci, naznaczenia. Po seansie w kinie nie jestem mądrzejsza. Zapewne dlatego, że na pytanie, dlaczego Tomek się zabił, Zosia umarła na raka, a Zbigniewa zamordowano, nie może być jednej oczywistej odpowiedzi.